സമുദ്രഗുപ്തന്റെ രാജസദസ്സിലെ കവി ആരായിരുന്നു?

ഹരിസേനൻ ആണ് ശരിയായ ഉത്തരം.

Key Points

• സമുദ്രഗുപ്തൻ എന്ന ഗുപ്ത ചക്രവർത്തിയുടെ രാജസദസ്സിലെ  കവിയായിരുന്നു ഹരിസേനൻ.
• അലഹബാദ് സ്തംഭ ലിഖിതത്തിൽ ഹരിസേനൻ രചിച്ച 33 വരികൾ അടങ്ങുന്നതാണ് പ്രയാഗ് പ്രശസ്തി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നത്.
• ഗുപ്ത രാജവംശത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തെക്കുറിച്ച് അറിയാനാകുന്ന പ്രധാന ശിലാശാസന  സ്രോതസ്സുകളിലൊന്നാണ് പ്രയാഗ പ്രശസ്തി.
• സമുദ്രഗുപ്തൻ നിരവധി കവികളുടെയും പണ്ഡിതന്മാരുടെയും രക്ഷാധികാരിയായിരുന്നു, അവരിൽ ഒരാളാണ് ഹരിസേനൻ.
• സമുദ്രഗുപ്തൻ ചന്ദ്രഗുപ്തൻ ഒന്നാമന്റെ മകനും പിൻഗാമിയും ആയിരുന്നു, ഗുപ്ത രാജവംശത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഭരണാധികാരിയും ആയിരുന്നു.
• അദ്ദേഹം കുശാനന്മാരെയും മറ്റ് ചെറിയ രാജ്യങ്ങളെയും  കീഴടക്കുകയും ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം വളരെയധികം വികസിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.
• വി എ സ്മിത്ത് അദ്ദേഹത്തെ ഇന്ത്യയുടെ നെപ്പോളിയൻ എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചിരുന്നു.
• ഉത്തരേന്ത്യയിലെ രാജാക്കന്മാരെ പരാജയപ്പെടുത്തിയ ശേഷം അദ്ദേഹം പ്രദേശങ്ങൾ പിടിച്ചെടുത്തു, പക്ഷേ ദക്ഷിണേന്ത്യയെ ചേർത്തില്ല.
• ജാവ, സുമാത്ര, മലയ ദ്വീപ് എന്നിവിടങ്ങളിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അധികാരം അദ്ദേഹം ശക്തമായ ഒരു നാവികസേന നിലനിർത്തിയെന്ന് തെളിയിക്കുന്നു.
• അദ്ദേഹം നിരവധി കവിതകൾ രചിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു.
• അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചില നാണയങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വീണ വായിക്കുന്നതായി ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.
• അശ്വമേധയാഗങ്ങളും അദ്ദേഹം നടത്തി.
• ചൈനീസ് വൃത്തങ്ങൾ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ശ്രീലങ്കയുടെ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന മേഘവർമ ഗയയിൽ ഒരു ബുദ്ധക്ഷേത്രം നിർമ്മിക്കാനുള്ള അനുമതിക്കായി ഒരു ധർമ്മദൂതനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പക്കലേക്ക്  അയച്ചു.
• അലഹബാദ് സ്തംഭ ലിഖിതത്തിൽ ധർമ്മ പ്രചാർ ബന്ധു എന്ന ശീർഷകം പരാമർശിക്കുന്നത്, അതായത് അദ്ദേഹം ബ്രാഹ്മണമതത്തെ പിന്താങ്ങിയിരുന്ന വ്യക്തിയായിരുന്നു എന്നാണ്.

Additional Information

• ഹർഷവർദ്ധന രാജാവിന്റെ രാജസദസ്സിലെ കവിയായിരുന്നു ബാണഭട്ടൻ.
• പൃഥ്വിരാജ് ചൗഹാന്റെ രാജസദസ്സിലെ കവിയായിരുന്നു ചന്ദ് ബർദായി.
• കനൗജിലെ രാജാവായ യശോവർമ്മന്റെ രാജസദസ്സിലെ കവിയായിരുന്നു ഭവഭൂതി.