क्रमवर्ती विक्री MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Successive Selling - मोफत PDF डाउनलोड करा

दिलेले आहे:

विक्री किंमत 1 (SP1) = ₹3,437 (नफा होतो)

विक्री किंमत 2 (SP2) = ₹3,338 (तोटा होतो)

नफा (G) = तोट्यापेक्षा 75% जास्त (L)

आवश्यक नफा = 50%

वापरलेले सूत्र:

नफा = विक्री किंमत - खरेदी किंमत (SP - CP)

तोटा = खरेदी किंमत - विक्री किंमत (CP - SP)

आवश्यक SP = CP × (1 + शेकडा नफा/100)

गणना:

समजा, CP ही खरेदी किंमत आहे.

नफा (G) = SP1 - CP = 3437 - CP

तोटा (L) = CP - SP2 = CP - 3338

दिलेले आहे, नफा तोट्यापेक्षा 75% जास्त आहे:

G = L + 0.75L

⇒ G = 1.75L

G आणि L साठीची पदावली प्रस्थापित करा:

3437 - CP = 1.75 × (CP - 3338)

⇒ 3437 - CP = 1.75CP - 1.75 × 3338

⇒ 3437 - CP = 1.75CP - 5841.5

⇒ 3437 + 5841.5 = 1.75CP + CP

⇒ 9278.5 = 2.75CP

⇒ CP = \(\frac{9278.5}{2.75}\)

⇒ CP = ₹3374

आता, 50% नफा मिळवण्यासाठी, नवीन विक्री किंमत (SP_नवीन) असेल:

SP_नवीन = CP × \((1 + \frac{50}{100})\)

⇒ SP_नवीन = 3374 × (1 + 0.5)

⇒ SP_नवीन = 3374 × 1.5

⇒ SP_नवीन = ₹5061

∴ 50% नफा मिळवण्यासाठी विक्री किंमत ₹5,061 आहे.

दिले आहे:

6 लिंबांची खरेदी किंमत (CP) = ₹1

आवश्यक नफा = 100%

वापरलेले सूत्र:

विक्री किंमत (SP) = CP + नफा

नफा = CP च्या नफ्याची टक्केवारी

जर नफा 100% असेल, तर SP = CP x \((1 + \frac{100}{100})\) = CP x 2

गणना:

6 लिंबांची CP = ₹1

100% नफा मिळवण्यासाठी, 6 लिंबांची विक्री किंमत (SP) खालीलप्रमाणे असावी:

6 लिंबांची SP = 6 लिंबांची CP + 6 लिंबांच्या CP चे 100%

⇒ 6 लिंबांची SP = ₹1 + ₹1 चे 100%

⇒ 6 लिंबांची SP = ₹1 + ₹1

⇒ 6 लिंबांची SP = ₹2

याचा अर्थ विक्रेत्याला 100% नफा मिळवण्यासाठी 6 लिंबू ₹2 ला विकावे लागतील.

त्याला ₹1 ला किती लिंबू विकावे लागतील हे आपल्याला शोधायचे आहे.

जर 6 लिंबू ₹2 ला विकले जात असतील,

तर, ₹1 साठी, विकल्या गेलेल्या लिंबांची संख्या = \(\frac{6}{2}\)

⇒ लिंबांची संख्या = 3

∴ त्याला 100% नफा मिळवण्यासाठी ₹1 ला 3 लिंबू विकावे लागतील.

वापरलेले सूत्र:

नफा = विक्री किंमत - खरेदी किंमत

नफा टक्केवारी = (नफा / खरेदी किंमत) x 100

गणना:

खरेदी किंमत = C, सुरुवातीचा नफा = P मानू.

सुरुवातीची विक्री किंमत = C + P

नवीन विक्री किंमत = 2 x सुरुवातीची विक्री किंमत = 2 x (C + P)

नवीन नफा = 11 x सुरुवातीचा नफा = 11P

नवीन नफा = नवीन विक्री किंमत - खरेदी किंमत

⇒ 11P = 2(C + P) - C

⇒ 11P = 2C + 2P - C

⇒ 11P = C + 2P

⇒ C = 9P

सुरुवातीची नफा टक्केवारी = (P/C) x 100

⇒ (P/9P) x 100

⇒ (1/9) x 100

⇒ 11(1/9)%

∴ सुरुवातीची नफा टक्केवारी 11(1/9)% आहे.

दिलेले:

7 लिंबूंची खरेदी किंमत (C.P.) = ₹1

नफ्याची टक्केवारी = 40%

वापरलेले सूत्र:

1 लिंबाची खरेदी किंमत (C.P.) = ₹1 ÷ 7

नफ्याच्या टक्केवारीसाठी विक्री किंमत (S.P.) = C.P. x (1 + नफ्याची टक्केवारी)

गणना:

1 लिंबाची C.P. = \(\dfrac{1}{7}\) ₹

40% नफा मिळवण्यासाठी, 1 लिंबाची S.P. = \(\dfrac{1}{7} \times (1 + \dfrac{40}{100})\)

⇒ 1 लिंबाची S.P. = \(\dfrac{1}{7} \times 1.4 = \dfrac{1.4}{7}\) ₹

⇒ 1 लिंबाची S.P. = ₹0.20

₹1 मध्ये किती लिंबू विकावे लागतील हे शोधण्यासाठी, आपण ₹1 ला 1 लिंबाच्या S.P. ने भागतो:

\(\dfrac{1}{0.20} = 5\)

∴ 40% नफा मिळवण्यासाठी विक्रेत्याने ₹1 मध्ये 5 लिंबू विकावे लागतील.

दिलेले आहे:

पलंगाची विक्री किंमत = 2 × प्रारंभिक विक्री किंमत

नफा = 10 × प्रारंभिक नफा

वापरलेले सूत्र:

शेकडा नफा = (नफा / खरेदी किंमत) × 100

समजा, प्रारंभिक खरेदी किंमत = C, प्रारंभिक नफा = P, आणि प्रारंभिक विक्री किंमत = S

विक्री किंमत, नफा आणि खरेदी किंमत यांच्यातील संबंध: S = C + P

गणना:

नवीन विक्री किंमत = 2 × S

नवीन नफा = 10 × P

⇒ S = C + P

⇒ 2 × S = C + 10 × P

2 × S मध्ये S = C + P ठेवू:

⇒ 2 × (C + P) = C + 10 × P

⇒ 2C + 2P = C + 10P

⇒ 2C - C = 10P - 2P

⇒ C = 8P

प्रारंभिक शेकडा नफा = (P / C) × 100

⇒ प्रारंभिक शेकडा नफा = (P / 8P) × 100

⇒ प्रारंभिक शेकडा नफा = (1 / 8) × 100

⇒ प्रारंभिक शेकडा नफा = 12.5%

प्रारंभिक शेकडा नफा 12.5% आहे.

दिलेल्याप्रमाणे: 

बटाटे आणि कांद्याची एकूण खरेदी किंमत: 25,000 रुपये

बटाट्यावर नफा: 30%, कांद्यावरील तोटा: 10%, आणि एकूण नफा: 20%

गणना:

P ही बटाट्याची खरेदी किंमत असे समजा आणि O ही कांद्याची खरेदी किंमत असे समजा.

⇒ P + O = 25,000 रुपये →(1)

प्रश्नानुसार,

एकूण किंमतीवर 20% चा एकूण नफा,

⇒ SP = 25000 × \(\dfrac{120}{100}\) = 30000 रुपये

बटाटे विकून नफा 30%, बटाट्याची विक्री किंमत = 1.3P

कांद्याची विक्री करताना तोटा 10% आहे, कांद्याची विक्री किंमत = 0.9O

आता, बटाटे आणि कांद्याच्या विक्रीच्या किंमती एकूण विक्री किंमतीमध्ये जोडल्या जातात,

⇒ 1.3P + 0.9O = 30,000

⇒ 1.3P + 0.9(25,000 - P) = 30,000    [समीकरण (1) वरून]

⇒ 1.3P + 22,500 - 0.9P = 30,000

⇒ 0.4P = 7,500

⇒ P = \(\dfrac{7500}{0.4}\) = 18750 रुपये

∴ पर्याय (2) हे योग्य उत्तर आहे.

Shortcut Trick  

वस्तूची किंमत रु. x

प्रश्नानुसार

(x – 440) = (1000 – x) × 60/100

⇒ (x – 440) = (1000 – x) × 3/5

⇒ 5x – 2200 = 3000 – 3x

⇒ 5x + 3x = 3000 + 2200

⇒ 8x = 5200

⇒ x = 5200/8

दिलेल्याप्रमाणे:

दिल्लीत टीव्ही सेटची विक्री किंमत = X

चंदीगडमध्ये टीव्ही सेटवर सूट = 20%

नफा % = 100/7% = \(14\frac{2}{7}\)%

वाहतूक खर्च = 600 रुपये

वापरलेले सूत्र:

विक्री किंमत = खरेदी किंमत × (100 + P%)/100

गणना:

खरेदी किंमत = X च्या 80% = 0.8X

प्रश्नानुसार

⇒ X = [0.8X + 600 (100 + 100/7)]/100

⇒ X = [(0.8X + 600)(800/7)]/100

⇒ 100X = [(0.8X + 600)(800)]/7

⇒ 700X = (0.8X + 600)(800)

⇒ 700X = 640X + 480000

⇒ 60X = 480000

⇒ X = 8000

∴ X चे मूल्य 8000 रुपये आहे

⇒ चंदीगडमध्ये टीव्हीची विक्री किंमत = X - X च्या 20% = 0.8X रुपये

⇒ दिल्लीत टीव्हीची एकूण किंमत = 0.8X + 600

⇒ विक्री किंमत = X रुपये

⇒ नफा % = {(X - 0.8X - 600)/(0.8X + 600)} × 100

⇒ 100/7 = {(0.2X - 600) / (0.8X + 600)} × 100

⇒ 0.8X + 600 = 1.4X - 4200

⇒ X = 8000

दिलेले आहे:

140 रुपयांमध्ये 15 फळे  = 120 रुपयांमध्ये 10 फळे

फळे 132 रुपये/डझन विकली जातात

वापरलेले सूत्र:

नफा > तोटा 

नफा = SP - CP 

शेकडा नफा = नफा /CP × 100 

गणना:

समजा खरेदी केलेली एकूण फळे 10 आणि 15 यांचा लासवी = 30 आहे

तर,समजा 30 फळे 140 रुपयांना 15 या दराने विकत घेतली जातात, तर 30 फळांची किंमत = 140/15 × 30 = रु. 280

⇒ 30 फळेही 10 रुपयांना आणली जातात म्हणजे 120, तर 30 फळांची किंमत = 120/10 × 30 = 360 रुपये

⇒ 60 फळांची एकूण किंमत = 280 रुपये + 360 रुपये = 640 रुपये

12 फळांची SP =132 रुपये

⇒ एका फळाची SP = 11 रुपये

⇒ 60 फळांची SP = 11 × 60 रुपये = 660 रुपये

नफा = SP - CP = 660 रुपये - 640 रुपये 

⇒ 20 रुपये 

शेकडा नफा = 20/640 × 100 = \(3 \frac{1}{8}\)

∴ आवश्यक शेकडा नफा = \(3 \frac{1}{8}\)%

दिलेले आहे:

विक्री किंमत = 1540 रु. जेव्हा तोटा = 30%

संकल्पना:

मूलभूत नफा आणि तोटा संकल्पना.

वापरलेले सूत्र:

विक्री किंमत  = खरेदी किंमत × (1 - तोटा %/100)

विक्री किंमत = खरेदी किंमत × (1 + नफा %/100)

गणना:

 टीव्हीची खरेदी किंमत = 1540/(1 - 30/100)

= 1540/0.7 = 2200 रु.

म्हणून,

विक्री किंमत जेव्हा नफा 30% = 2200 × (1 + 30/100) =  2860 रु.

गणना:

खर्चाची किंमत y रुपये आहे असे समजा

जेव्हा त्याला नफा होता,

विक्री किंमत = किंमत किंमत + नफा % खरेदी किंमत

⇒ y + 25% × y = 1.25y

जेव्हा त्याला तोटा होते,

विक्री किंमत = खरेदी किंमत – खरेदीच्या किंमतीचा तोटा%

⇒ y – 25% × y = 0.75y

प्रश्नानुसार,

⇒ 1.25y – 0.75y = 40

⇒ 0.50y = 40

⇒ y = 80

∴ प्रारंभिक विक्री किंमत = 1.25y = 1.25 × 80 = रु. 100

Alternate Method 
गणना:

नफ्याची टक्केवारी धनात्मक आणि तोट्याची टक्केवारी ऋणात्मक म्हणून घेऊया.

⇒ 25% - (-25%) = 40

⇒ 50% = 40

⇒ 1 = 80

एसपी = 1.25 = 1.25 × 80 = 100

∴ विक्री किंमत 100 रुपये आहे.

दिलेल्याप्रमाणे,

पुस्तकाची विक्री किंमत = 575 रुपये

पुस्तकाची किंमत a रुपये

वापरलेली संकल्पना:

नफा = वि.किं - ख.किं

तोटा = ख.किं - वि.किं

गणना:

⇒ नफा = 575 - a

दिलेल्याप्रमाणे,

पुस्तकाची विक्री किंमत =  385 रुपये

⇒ तोटा = a - 385

मग,

⇒ 575 - a = a - 385

⇒ 2a = 960

⇒ a = 480

दिलेले आहे:

P एक वस्तू Q ला 5% च्या तोट्यात विकतो.

Q ती वस्तू R ला 20% तोट्यात विकतो. 

R त्या वस्तूसाठी ₹ 2812 देतो.

संकल्पना:

P हा Q ला वस्तू विकतो. म्हणून Q ची खरेदी किंमत P ची विक्री किंमत असेल आणि Q हा R ला वस्तू विकतो. म्हणून R ची खरेदी किंमत ही Q ची विक्री किंमत असेल

गणना:

R त्या वस्तूसाठी ₹ 2812 देतो.

∴ R ची खरेदी किंमत = 2812

Q ची विक्री किंमत = R ची खरेदी किंमत = 2812

⇒ Q ची खरेदी किंमत = 2812 x (100/80) = 3515 (∵ 20% तोटा)

P ची विक्री किंमत = Q ची खरेदी किंमत = 3515

⇒ P ची खरेदी किंमत = 3515 x (100/95) = 3700 (∵ 5% तोटा)

∴ P ची खरेदी किंमत = ₹3700 

समजा खरेदी किंमत x रुपये आहे

⇒ तोटा = x/7

⇒ विक्री किंमत = x – (x/7)

⇒ 144 = 6x/7

⇒ x = 168

⇒ नवी विक्री किंमत = 189 रुपये

दिलेले आहे:

प्रत्येक वस्तूची विक्री किंमत = 10591 रुपये

नफा = 19%

तोटा = 11%

गणना:

प्रत्येक वस्तूची SP = 10591 रुपये

पहिल्या वस्तूची CP = (10591 × 100/119) रुपये

⇒ 8900 रुपये

दुसऱ्या वस्तूची SP =  (10591 × 100/89) रुपये

⇒ 11900

दोन्ही वस्तूंची एकूण SP = 10591 × 2 = 21182

दोन्ही वस्तूंची एकूण CP = 8900 + 11900 = 20800

एकूण नफा = 21182 – 20800 = 382

शेकडा नफा = (382/20800 × 100)

⇒ 1.83%

∴ त्याच्या एकूण नफ्याची टक्केवारी 1.8% आहे