Natural Phenomenon MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Natural Phenomenon - मोफत PDF डाउनलोड करा
Last updated on Jul 22, 2025
Latest Natural Phenomenon MCQ Objective Questions
Natural Phenomenon Question 1:
निरभ्र आकाश निळे का दिसते?
Answer (Detailed Solution Below)
Natural Phenomenon Question 1 Detailed Solution
बरोबर उत्तर निळ्या प्रकाशाचे लहान तरंग वर्णपंक्ती-मधील इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरलेले असतात, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक दृश्यमान होतो. हे आहे.
Key Points
- रेले प्रकीर्णन नावाच्या एका घटनेमुळे निरभ्र आकाश निळे दिसते.
- रेले प्रकीर्णनामध्ये, प्रकाशाच्या लघु तरंगलांबीचे (निळा आणि जांभळा) दीर्घ तरंगलांबी (लाल, नारंगी, पिवळा) पेक्षा जास्त प्रकीर्णन होते.
- जरी जांभळ्या प्रकाशाचे निळ्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रकीर्णन होत असले, तरी आपल्या डोळ्यांना निळ्या प्रकाशाची जास्त आणि जांभळ्या प्रकाशाची कमी संवेदनशीलता असते.
- याव्यतिरिक्त, जांभळ्या प्रकाशाचे मोठे प्रमाण उच्चतर वातावरणात शोषले जाते, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक प्रचलित होतो.
- हे प्रकीर्णन विविध दिशांनी निळ्या प्रकाशाचे विसरण करते, ज्यामुळे आपल्या डोळ्यांना आकाश निळे दिसते.
Additional Information
- निळा प्रकाश वातावरणात शोषला जातो.
- हे चुकीचे आहे कारण निळ्या प्रकाशाचे प्रकीर्णन होते, तो वातावरणात शोषला जात नाही.
- वातावरणात अतिनील किरणे शोषली जातात.
- हे खरे आहे की अतिनील (UV) किरणे वातावरणाद्वारे शोषली जातात, परंतु हे आकाश निळे का दिसते हे स्पष्ट करत नाही.
- UV किरणे मुख्यतः ओझोन थराद्वारे शोषली जातात आणि आकाशाच्या दृश्यमान रंगात योगदान देत नाहीत.
- वातावरणाद्वारे इतर सर्व रंगांचा प्रकाश जांभळा आणि निळ्या रंगाच्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रमाणात विखुरतो.
- हे चुकीचे आहे कारण हे प्रत्यक्षात घडणाऱ्या गोष्टीच्या उलट आहे. निळा आणि जांभळा प्रकाश इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरतो.
Natural Phenomenon Question 2:
निरभ्र आकाश निळे का दिसते?
Answer (Detailed Solution Below)
Natural Phenomenon Question 2 Detailed Solution
बरोबर उत्तर निळ्या प्रकाशाचे लहान तरंग वर्णपंक्ती-मधील इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरलेले असतात, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक दृश्यमान होतो. हे आहे.
Key Points
- रेले प्रकीर्णन नावाच्या एका घटनेमुळे निरभ्र आकाश निळे दिसते.
- रेले प्रकीर्णनामध्ये, प्रकाशाच्या लघु तरंगलांबीचे (निळा आणि जांभळा) दीर्घ तरंगलांबी (लाल, नारंगी, पिवळा) पेक्षा जास्त प्रकीर्णन होते.
- जरी जांभळ्या प्रकाशाचे निळ्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रकीर्णन होत असले, तरी आपल्या डोळ्यांना निळ्या प्रकाशाची जास्त आणि जांभळ्या प्रकाशाची कमी संवेदनशीलता असते.
- याव्यतिरिक्त, जांभळ्या प्रकाशाचे मोठे प्रमाण उच्चतर वातावरणात शोषले जाते, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक प्रचलित होतो.
- हे प्रकीर्णन विविध दिशांनी निळ्या प्रकाशाचे विसरण करते, ज्यामुळे आपल्या डोळ्यांना आकाश निळे दिसते.
Additional Information
- निळा प्रकाश वातावरणात शोषला जातो.
- हे चुकीचे आहे कारण निळ्या प्रकाशाचे प्रकीर्णन होते, तो वातावरणात शोषला जात नाही.
- वातावरणात अतिनील किरणे शोषली जातात.
- हे खरे आहे की अतिनील (UV) किरणे वातावरणाद्वारे शोषली जातात, परंतु हे आकाश निळे का दिसते हे स्पष्ट करत नाही.
- UV किरणे मुख्यतः ओझोन थराद्वारे शोषली जातात आणि आकाशाच्या दृश्यमान रंगात योगदान देत नाहीत.
- वातावरणाद्वारे इतर सर्व रंगांचा प्रकाश जांभळा आणि निळ्या रंगाच्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रमाणात विखुरतो.
- हे चुकीचे आहे कारण हे प्रत्यक्षात घडणाऱ्या गोष्टीच्या उलट आहे. निळा आणि जांभळा प्रकाश इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरतो.
Natural Phenomenon Question 3:
प्रकाशाच्या मार्गातील एक अंधारलेला पदार्थ खूप लहान होतो आणि प्रकाश त्याभोवती वळण्याची आणि सरळ रेषेत जाण्याची प्रवृत्ती नसते, अशा घटनाचे नाव सांगा.
Answer (Detailed Solution Below)
Natural Phenomenon Question 3 Detailed Solution
बरोबर उत्तर म्हणजे प्रकाशाचे विवर्तन आहे.
मुख्य मुद्दे
- प्रकाशाचे विवर्तन ही एक घटना आहे जिथे प्रकाश लाटा अडथळ्याभोवती वळतात किंवा संकुचित छिद्रातून जाण्या नंतर पसरतात.
- हे सर्व प्रकारच्या लाटांमध्ये होते, ज्यामध्ये ध्वनी लाटा, पाण्याच्या लाटा आणि प्रकाशासारख्या विद्युत चुंबकीय लाटा समाविष्ट आहेत.
- अडथळा किंवा छिद्राचे आकार प्रकाशाच्या तरंगलांबीशी तुलनीय असल्यास विवर्तन महत्त्वाचे असते.
- प्रकाशाचे हे वळण विवर्तन नमुने म्हणून ओळखले जाणारे प्रकाश आणि अंधार पट्ट्यांचे विविध नमुने निर्माण करते.
अतिरिक्त माहिती
- प्रकाशाचे परावर्तन
- परावर्तन ही एक घटना आहे जिथे प्रकाश परावर्तक पृष्ठभागावर, जसे की आरशा, आदळल्यानंतर परत उडी मारतो.
- आपातनाचा कोन (ज्या कोनात येणारा प्रकाश पृष्ठभागावर आदळतो) परावर्तनाच्या कोनाइतका (ज्या कोनात प्रकाश परत उडी मारतो) असतो.
- हे तत्व पेरिस्कोप, दुर्बिणी आणि रोजच्या आरशांसारख्या विविध अनुप्रयोगांमध्ये वापरले जाते.
- अपवर्तनाचा कोन
- अपवर्तनाचा कोन म्हणजे अपवर्तित किरण आणि अपवर्तनाच्या बिंदूवर सामान्य (पृष्ठभागावर लंब असलेली काल्पनिक रेषा) यांच्यातील कोन आहे.
- जेव्हा प्रकाश एका माध्यमातून दुसऱ्या माध्यमात जातो तेव्हा त्याची गती आणि दिशा बदलते तेव्हा अपवर्तन होते.
- हे तत्व लेन्स, चष्मा आणि ऑप्टिकल साधनांमध्ये वापरले जाते.
- आपातनाचा कोन
- आपातनाचा कोन म्हणजे येणारा प्रकाश किरण आणि आपातनाच्या बिंदूवर पृष्ठभागावर असलेल्या सामान्य यांच्यातील कोन आहे.
- जेव्हा प्रकाश पृष्ठभागावर येतो तेव्हा तो कसा परावर्तित किंवा अपवर्तित होईल हे ठरविण्यात तो महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतो.
Natural Phenomenon Question 4:
धुराने भरलेल्या खोलीत प्रवेश केल्यावर प्रकाशाचा एक लहान किरण दिसू लागतो, कारण:
Answer (Detailed Solution Below)
Natural Phenomenon Question 4 Detailed Solution
योग्य उत्तर आहे प्रकाशाचे विकिरण.
मुख्य मुद्दे
- प्रकाशाचे कण, जसे की धूर, धूळ किंवा पाण्याची लहान थेंब, यांच्याशी संवाद साधल्यावर प्रकाशाचे विकिरण होते, ज्यामुळे तो त्याच्या मूळ मार्गावरून विचलित होतो.
- धुराने भरलेल्या खोलीत, धुरातील लहान कण प्रकाशाचे विकिरण करतात, ज्यामुळे किरण मानवी डोळ्यांना दिसतो.
- धुके असलेल्या परिस्थितीत प्रोजेक्टरमधून किंवा हेडलाइट्समधून येणाऱ्या प्रकाशाच्या किरणांसारख्या घटनांच्या दृश्यमानतेसाठी विकिरण जबाबदार आहे.
- ही प्रक्रिया कणांच्या आकारानुसार रेले (Rayleigh) किंवा मी (Mie) विकिरणाच्या (scattering) तत्त्वांनुसार नियंत्रित होते.
- दिवसा आकाश निळे दिसण्याचे आणि सूर्योदय व सूर्यास्तावेळी लाल/नारंगी दिसण्याचे कारण देखील प्रकाशाचे विकिरण आहे.
अतिरिक्त माहिती
- प्रकाशाचे परावर्तन:
- जेव्हा प्रकाश आरसा किंवा पाणी यांसारख्या पृष्ठभागावरून उसळून परत येतो, तेव्हा परावर्तन होते.
- धुराने भरलेल्या वातावरणात यामुळे किरण दिसत नाही.
- प्रकाशाचे अपवर्तन:
- अपवर्तन म्हणजे प्रकाश एका माध्यमातून दुसऱ्या माध्यमात (उदा. हवा ते पाणी) जाताना वाकणे.
- ही घटना धुरामध्ये प्रकाशाच्या किरणांच्या दृश्यमानतेशी संबंधित नाही.
- प्रकाशाचे अपस्करण:
- अपस्करण म्हणजे प्रकाशाचे त्याच्या घटक रंगांमध्ये विभाजन होणे (उदा. इंद्रधनुष्य).
- धुराने भरलेल्या खोलीत प्रकाशाच्या दृश्यमानतेमध्ये याचा सहभाग नाही.
- रेले (Rayleigh) विकिरण:
- जेव्हा कण प्रकाशाच्या तरंगलांबीपेक्षा खूप लहान असतात, तेव्हा असे घडते.
- दिवसा आकाशाचा निळा रंग दिसण्याचे कारण.
- मी (Mie) विकिरण:
- जेव्हा कण प्रकाशाच्या तरंगलांबीच्या तुलनेत समान आकाराचे असतात, तेव्हा असे घडते.
- धुके किंवा धूर असलेल्या परिस्थितीत सामान्यतः पाहिले जाते, ज्यामुळे किरणाची दृश्यमानता वाढते.
Top Natural Phenomenon MCQ Objective Questions
निरभ्र आकाश निळे का दिसते?
Answer (Detailed Solution Below)
Natural Phenomenon Question 5 Detailed Solution
Download Solution PDFबरोबर उत्तर निळ्या प्रकाशाचे लहान तरंग वर्णपंक्ती-मधील इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरलेले असतात, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक दृश्यमान होतो. हे आहे.
Key Points
- रेले प्रकीर्णन नावाच्या एका घटनेमुळे निरभ्र आकाश निळे दिसते.
- रेले प्रकीर्णनामध्ये, प्रकाशाच्या लघु तरंगलांबीचे (निळा आणि जांभळा) दीर्घ तरंगलांबी (लाल, नारंगी, पिवळा) पेक्षा जास्त प्रकीर्णन होते.
- जरी जांभळ्या प्रकाशाचे निळ्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रकीर्णन होत असले, तरी आपल्या डोळ्यांना निळ्या प्रकाशाची जास्त आणि जांभळ्या प्रकाशाची कमी संवेदनशीलता असते.
- याव्यतिरिक्त, जांभळ्या प्रकाशाचे मोठे प्रमाण उच्चतर वातावरणात शोषले जाते, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक प्रचलित होतो.
- हे प्रकीर्णन विविध दिशांनी निळ्या प्रकाशाचे विसरण करते, ज्यामुळे आपल्या डोळ्यांना आकाश निळे दिसते.
Additional Information
- निळा प्रकाश वातावरणात शोषला जातो.
- हे चुकीचे आहे कारण निळ्या प्रकाशाचे प्रकीर्णन होते, तो वातावरणात शोषला जात नाही.
- वातावरणात अतिनील किरणे शोषली जातात.
- हे खरे आहे की अतिनील (UV) किरणे वातावरणाद्वारे शोषली जातात, परंतु हे आकाश निळे का दिसते हे स्पष्ट करत नाही.
- UV किरणे मुख्यतः ओझोन थराद्वारे शोषली जातात आणि आकाशाच्या दृश्यमान रंगात योगदान देत नाहीत.
- वातावरणाद्वारे इतर सर्व रंगांचा प्रकाश जांभळा आणि निळ्या रंगाच्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रमाणात विखुरतो.
- हे चुकीचे आहे कारण हे प्रत्यक्षात घडणाऱ्या गोष्टीच्या उलट आहे. निळा आणि जांभळा प्रकाश इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरतो.
Natural Phenomenon Question 6:
प्रकाशाच्या मार्गातील एक अंधारलेला पदार्थ खूप लहान होतो आणि प्रकाश त्याभोवती वळण्याची आणि सरळ रेषेत जाण्याची प्रवृत्ती नसते, अशा घटनाचे नाव सांगा.
Answer (Detailed Solution Below)
Natural Phenomenon Question 6 Detailed Solution
बरोबर उत्तर म्हणजे प्रकाशाचे विवर्तन आहे.
मुख्य मुद्दे
- प्रकाशाचे विवर्तन ही एक घटना आहे जिथे प्रकाश लाटा अडथळ्याभोवती वळतात किंवा संकुचित छिद्रातून जाण्या नंतर पसरतात.
- हे सर्व प्रकारच्या लाटांमध्ये होते, ज्यामध्ये ध्वनी लाटा, पाण्याच्या लाटा आणि प्रकाशासारख्या विद्युत चुंबकीय लाटा समाविष्ट आहेत.
- अडथळा किंवा छिद्राचे आकार प्रकाशाच्या तरंगलांबीशी तुलनीय असल्यास विवर्तन महत्त्वाचे असते.
- प्रकाशाचे हे वळण विवर्तन नमुने म्हणून ओळखले जाणारे प्रकाश आणि अंधार पट्ट्यांचे विविध नमुने निर्माण करते.
अतिरिक्त माहिती
- प्रकाशाचे परावर्तन
- परावर्तन ही एक घटना आहे जिथे प्रकाश परावर्तक पृष्ठभागावर, जसे की आरशा, आदळल्यानंतर परत उडी मारतो.
- आपातनाचा कोन (ज्या कोनात येणारा प्रकाश पृष्ठभागावर आदळतो) परावर्तनाच्या कोनाइतका (ज्या कोनात प्रकाश परत उडी मारतो) असतो.
- हे तत्व पेरिस्कोप, दुर्बिणी आणि रोजच्या आरशांसारख्या विविध अनुप्रयोगांमध्ये वापरले जाते.
- अपवर्तनाचा कोन
- अपवर्तनाचा कोन म्हणजे अपवर्तित किरण आणि अपवर्तनाच्या बिंदूवर सामान्य (पृष्ठभागावर लंब असलेली काल्पनिक रेषा) यांच्यातील कोन आहे.
- जेव्हा प्रकाश एका माध्यमातून दुसऱ्या माध्यमात जातो तेव्हा त्याची गती आणि दिशा बदलते तेव्हा अपवर्तन होते.
- हे तत्व लेन्स, चष्मा आणि ऑप्टिकल साधनांमध्ये वापरले जाते.
- आपातनाचा कोन
- आपातनाचा कोन म्हणजे येणारा प्रकाश किरण आणि आपातनाच्या बिंदूवर पृष्ठभागावर असलेल्या सामान्य यांच्यातील कोन आहे.
- जेव्हा प्रकाश पृष्ठभागावर येतो तेव्हा तो कसा परावर्तित किंवा अपवर्तित होईल हे ठरविण्यात तो महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतो.
Natural Phenomenon Question 7:
निरभ्र आकाश निळे का दिसते?
Answer (Detailed Solution Below)
Natural Phenomenon Question 7 Detailed Solution
बरोबर उत्तर निळ्या प्रकाशाचे लहान तरंग वर्णपंक्ती-मधील इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरलेले असतात, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक दृश्यमान होतो. हे आहे.
Key Points
- रेले प्रकीर्णन नावाच्या एका घटनेमुळे निरभ्र आकाश निळे दिसते.
- रेले प्रकीर्णनामध्ये, प्रकाशाच्या लघु तरंगलांबीचे (निळा आणि जांभळा) दीर्घ तरंगलांबी (लाल, नारंगी, पिवळा) पेक्षा जास्त प्रकीर्णन होते.
- जरी जांभळ्या प्रकाशाचे निळ्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रकीर्णन होत असले, तरी आपल्या डोळ्यांना निळ्या प्रकाशाची जास्त आणि जांभळ्या प्रकाशाची कमी संवेदनशीलता असते.
- याव्यतिरिक्त, जांभळ्या प्रकाशाचे मोठे प्रमाण उच्चतर वातावरणात शोषले जाते, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक प्रचलित होतो.
- हे प्रकीर्णन विविध दिशांनी निळ्या प्रकाशाचे विसरण करते, ज्यामुळे आपल्या डोळ्यांना आकाश निळे दिसते.
Additional Information
- निळा प्रकाश वातावरणात शोषला जातो.
- हे चुकीचे आहे कारण निळ्या प्रकाशाचे प्रकीर्णन होते, तो वातावरणात शोषला जात नाही.
- वातावरणात अतिनील किरणे शोषली जातात.
- हे खरे आहे की अतिनील (UV) किरणे वातावरणाद्वारे शोषली जातात, परंतु हे आकाश निळे का दिसते हे स्पष्ट करत नाही.
- UV किरणे मुख्यतः ओझोन थराद्वारे शोषली जातात आणि आकाशाच्या दृश्यमान रंगात योगदान देत नाहीत.
- वातावरणाद्वारे इतर सर्व रंगांचा प्रकाश जांभळा आणि निळ्या रंगाच्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रमाणात विखुरतो.
- हे चुकीचे आहे कारण हे प्रत्यक्षात घडणाऱ्या गोष्टीच्या उलट आहे. निळा आणि जांभळा प्रकाश इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरतो.
Natural Phenomenon Question 8:
निरभ्र आकाश निळे का दिसते?
Answer (Detailed Solution Below)
Natural Phenomenon Question 8 Detailed Solution
बरोबर उत्तर निळ्या प्रकाशाचे लहान तरंग वर्णपंक्ती-मधील इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरलेले असतात, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक दृश्यमान होतो. हे आहे.
Key Points
- रेले प्रकीर्णन नावाच्या एका घटनेमुळे निरभ्र आकाश निळे दिसते.
- रेले प्रकीर्णनामध्ये, प्रकाशाच्या लघु तरंगलांबीचे (निळा आणि जांभळा) दीर्घ तरंगलांबी (लाल, नारंगी, पिवळा) पेक्षा जास्त प्रकीर्णन होते.
- जरी जांभळ्या प्रकाशाचे निळ्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रकीर्णन होत असले, तरी आपल्या डोळ्यांना निळ्या प्रकाशाची जास्त आणि जांभळ्या प्रकाशाची कमी संवेदनशीलता असते.
- याव्यतिरिक्त, जांभळ्या प्रकाशाचे मोठे प्रमाण उच्चतर वातावरणात शोषले जाते, ज्यामुळे निळा प्रकाश अधिक प्रचलित होतो.
- हे प्रकीर्णन विविध दिशांनी निळ्या प्रकाशाचे विसरण करते, ज्यामुळे आपल्या डोळ्यांना आकाश निळे दिसते.
Additional Information
- निळा प्रकाश वातावरणात शोषला जातो.
- हे चुकीचे आहे कारण निळ्या प्रकाशाचे प्रकीर्णन होते, तो वातावरणात शोषला जात नाही.
- वातावरणात अतिनील किरणे शोषली जातात.
- हे खरे आहे की अतिनील (UV) किरणे वातावरणाद्वारे शोषली जातात, परंतु हे आकाश निळे का दिसते हे स्पष्ट करत नाही.
- UV किरणे मुख्यतः ओझोन थराद्वारे शोषली जातात आणि आकाशाच्या दृश्यमान रंगात योगदान देत नाहीत.
- वातावरणाद्वारे इतर सर्व रंगांचा प्रकाश जांभळा आणि निळ्या रंगाच्या प्रकाशापेक्षा जास्त प्रमाणात विखुरतो.
- हे चुकीचे आहे कारण हे प्रत्यक्षात घडणाऱ्या गोष्टीच्या उलट आहे. निळा आणि जांभळा प्रकाश इतर रंगांपेक्षा जास्त विखुरतो.