Question
Download Solution PDFतुमच्या भागात स्वच्छता उपक्रम संघटित करणाऱ्या एका कृतिशील गटाचे तुम्ही सदस्य आहात. दर पाच दिवसांनी भारतात एक सफाई कर्मचारी मरतो ही बातमी ऐकल्यापासून या गटाचे सर्व सदस्य अस्वस्थ झालेले आहेत आणि या परिस्थितीत तुम्हाला बदल करायचा आहे. विपन्नावस्थेत असलेला सफाई कर्मचारी जेव्हा गटारात गुदमरून किंवा अपघाताने मरतो तेव्हाच त्याची बातमी बनते पण कोणीही स्वतःच्या अधिकारात 'ही आमची समस्या आहे; आम्ही त्यावर उपाय करू' असे म्हणताना ऐकू येत नाही. जरी अनेक ख्यातनाम व्यक्ती सफाई करणे हा 'आध्यात्मिक अनुभव आहे' असे सांगत असले तरी प्रत्येक सफाई कर्मचारी अन्य लोकांची विष्टा हाताने साफ़ करतो कारण त्याच्याकडे पर्याय नसतो आणि ज्या जमाती सफाईशी जोडलेल्या आहेत त्यात जन्माला येणाऱ्यांना पर्यायी नोकऱ्या मिळत नाहीत या वस्तुस्थितीशी तुम्ही सर्व परिचित आहात. काही संस्थांच्या अंदाजानुसार आपल्या देशातील अशा सफाई कर्मचाऱ्यांची संख्या 1,50,000 च्या जवळपास असावी. या गटाचे सदस्य म्हणून तुम्ही इतर सदस्यांना _______ प्रेरित करायला प्राधान्य द्याल.
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 4 हे आहे.
परिस्थितीचा सारांश:
- या परिस्थितीचे मुख्य कारण म्हणजे श्वासावरोधनामुळे (ऑक्सिजनची कमतरता), सफाई कर्मचाऱ्यांचा गटारात होणारा मृत्यू.
- या प्रकरणी कोणीही लक्ष द्यायला तयार नाही, तसेच स्वच्छतेचे सत्र आयोजित करणाऱ्या संस्थेचे सदस्य अस्वस्थ आणि मदत करण्यास तयार आहेत.
- दिलेल्या परिस्थितीत स्पष्ट केलेली वस्तुस्थिती अशी आहे की अनेक प्रख्यात व्यक्ती सुद्धा हातसफाई हा एक आध्यात्मिक अनुभव म्हणून बोलतात किंवा विचार करतात आणि त्यांच्याकडे (सफाई कर्मचारी) कामासाठी (कर्मचारी म्हणून) दुसरा पर्याय नव्हता कारण त्यांचा जन्म अशा जातीत झाला आहे ज्याची ओळख सफाई आहे.
Additional Information
उत्तर | विधान | निष्कर्ष |
सर्वोचित | सर्वसाधारण जनतेला अशा व्यक्तींच्या दुर्दशेसंबंधी संवेदनशील बनवण्यासाठी सामाजिक माध्यमे वापरून त्यांचे जीवन सुरक्षित करण्यासाठी आणि तो किमान त्यांच्यासाठी शाप ठरू नये यासाठी शासनावर दबाव टाकण्यासाठी तसेच आवश्यक निधी गोळा करण्यासाठी त्यांना एकत्र येण्याचे आवाहन करण्याला | व्यावहारिक जगात जसे सोशल मीडिया हे एक अतिशय प्रबळ शस्त्र मानले जाते, त्यामुळे याचा वापर केल्याने सरकार या समस्येकडे त्वरीत लक्ष घालेल आणि या विषयावर लवकरात लवकर निर्णय घेईल. |
उचित | निधी गोळा करून हे हातसफाईचे असभ्य (?) काम स्वतःवर घेणारे तांत्रिक उपकरण विकसित करण्यासाठी अन्वेषक गाठण्याला | निधी गोळा करणे आणि नवकल्पना करणे उपयुक्त ठरेल परंतु पर्याय 1 ची तुलना केल्यास तोच योग्य असेल. |
कमी विचारणीय | जेव्हा व्यक्ती अशा जातीत वाढते तेव्हा तिची किंवा त्याची अन्यायाच्या विरोधात उभे टाकण्याची क्षमता जन्मतःच पांगळी केली जाते म्हणून सफाई कर्मचाऱ्यांना सक्षम व्हायला साहाय्य करण्याला | त्यांना अन्यायाविरुद्ध लढण्यासाठी मदत केली जाऊ शकते, परंतु पर्याय 4 कमी विचारणीय ठरेल. |
अनुचित | सफाई कर्मचारी हातसफाईचा आणि भेदभाव सहन करण्याचा प्रदीर्घ इतिहास असलेल्या जातींतून येत असल्यामुळे याचा सामाजिक प्रश्न म्हणून गुंता सोडवण्याला | आपल्या सर्वांना माहित आहे की ही सामाजिक समस्या आहे, म्हणून त्याबद्दल सामाजिक समस्या म्हणून बोलण्यापेक्षा आणि हाताने सफाईला मोठा इतिहास आहे असे म्हणण्यापेक्षा आपण त्यावर कार्य केले पाहिजे आणि ही समस्या सोडवण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे, म्हणून हा पर्याय अनुचित आहे. |
Last updated on Jul 3, 2025
-> MPSC Prelims Exam will be held on 28 September.
-> MPSC has extended the date for online application fee payment. Candidates can now pay the fees online till 23 April, 2025.
-> The revised exam dates for the MPSC mains exam were announced. The State services main examination 2024 will be held on 27th, 28th & 29th May 2025 as per the revised schedule.
-> MPSC State service 2025 notification has been released for 385 vacancies.
-> Candidates will be able to apply online from 28 March 2025 till 17 April 2025 for MPSC State service recruitment 2025.
-> Selection of the candidates is based on their performance in the prelims exam, mains exam and interview.
-> Prepare for the exam using the MPSC State Services Previous Year Papers.
-> Also, attempt the MPSC State Services Mock Test to score better.
-> Stay updated with daily current affairs for UPSC.