खालील विधाने विचारात घ्या:

1. वरचे ढग प्रामुख्याने सौर विकिरण परावर्तित करून पृथ्वीचा पृष्ठभाग थंड करतात.

2. खालच्या ढगांमध्ये पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरून निघणाऱ्या अवरक्त किरणोत्साराचे उच्च प्रमाणात शोषण होते आणि त्यामुळे तापमानवाढीचा परिणाम होतो.

वरीलपैकी कोणते/कोणती विधान/विधाने योग्य आहे/आहेत?

1 किंवा 2 कोणतेही नाही हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

वरचे ढग आणि खालचे ढग यांमधील फरक:

• वरचे ढग अनेकदा विरळ असून फारसे परावर्तित नसतात. ते सूर्याची भरपूर उष्णता आत येऊ देतात. तर खालचे ढग हे अनेकदा दाट असून भरपूर सूर्यप्रकाश अवकाशात परावर्तित करतात.
• वरच्या आणि खालच्या ढगांमधील मुख्य फरक म्हणजे वरचे ढग हे थंड असतात. याचा अर्थ ते खालच्या, उबदार ढगांपेक्षा कमी ऊर्जा अवकाशात परावर्तित करतात. म्हणून, वरचे ढग हे खालच्या ढगांपेक्षा अधिक ऊर्जा "पकडण्यासाठी" कार्य करतात.
• लघु तरंग परावर्तित करण्यासाठी वरचे ढग उत्तम नसतात. परंतु, ते लांब तरंग रोखण्यात उत्तम असतात. यामुळे उष्णता देखील अडकवली जाते. अशा प्रकारे, वरच्या ढगांमुळे पृथ्वीच्या पृष्ठभागाचे तापमान वाढते. म्हणून, विधान (2) योग्य नाही.
• खालचे ढग उत्कृष्ट परावर्तक असतात. परंतु, ते दीर्घ लहरी उर्जेला अवकाशात जाण्यापासून रोखत नाहीत. त्यामुळे खालचे ढग पृथ्वीला थंड ठेवण्यास मदत करतात. म्हणून, विधान (1) योग्य नाही. 

Additional Information

वरचे ढग:

• ते 6000 मीटर किंवा 20,000 फूट उंचीवर पोहोचू शकतात.
• त्यांना तंतुमेघ असेही म्हणतात.
• ते सहसा विरळ असतात आणि बर्फाचे बनलेले असतात.
• ते बर्‍याचदा उत्तम हवामान दर्शवतात आणि त्यामुळे पाऊस पडत नाही.

खालचे ढग:

• ते 6,500 फूट खाली, म्हणजे पृष्ठभागापासून 2,000 मीटरपर्यंत असतात.
• खालच्या ढगांना स्तरमेघ असेही म्हणतात.
• ते दाट, गर्द आणि पावसाळी (किंवा बर्फाच्छादित) दिसू शकतात तसेच ते निळ्या आकाशाला छेदलेले सुती पांढरे गुच्छे देखील असू शकतात.